Başlıklar
Tam kan sayımı nedir?
Kısaca TKS olarak ifade edilen tam kan sayımı; kan hücrelerinin mevcut sayılarını belirleyen otomatikleştirilmiş bir sayımdır. Tam kan sayımı testinde şu standart sonuçlar çıkar:
- WBC (Beyaz kan hücresinin; yani lökositlerin sayısını ifade eder. Lökositler vücut sisteminin bağışıklık elemanıdır. Vücudu hastalıklardan korur.)
- RBC (Kırmızı kan hücresinin; yani eritrositlerin sayısını ifade eder. Eritrositler vücut sistemine besin ve oksijen taşıyan önemli bir kan elemanıdır. Aynı zamanda karbondioksitin ve hücresel atıklarının da vücuttan uzaklaştırılmasını sağlar.)
- HGB (Hemoglobin anlamına gelir. Demir ihtiva eden bir metal proteinidir. Kana kırmızı rengini veren kan hücresidir. Oksijen-karbondioksit sirkülasyonunda görevlidir. Yani oksijeni akciğerden alıp vücuda, vücuttan da karbondioksiti alıp akciğerlere taşıyan önemli bir elemandır.)
- HCT (Belli bir miktar kandaki eritrositlerin ne oranda olduğunu ifade eder. Sonuçlar % olarak belirlenir.)
- MCV (Kan hücrelerinin ortalama hacmini ifade eder.)
- MCH (Hemoglobinin kan hücrelerindeki ortalamasını ifade eder.)
- MCHC (Kan hücrelerindeki hemoglobin konsantrasyonunun ortalamasını ifade eder.)
- PLT (Trombosit; yani kan pulcuğu anlamına gelir. PLT ise trombosit sayımını ifade eder. Trombositler kanda pıhtılaşmayı başlatan kan hücresidir. Yaralanmaları durdurarak kan kaybının önüne geçer. Fazlalığı damar tıkanmasına, az olması ise kılcal damarlarda ve vücudun çeşitli yerlerinde kanamalara sebep olur.)
- MPV (Kanda bulunan trombosit hacmini/yaklaşık boyutlarını ifade eder.)
Tam kan sayımı ne işe yarar?
Tam kan sayımı testinin sonuçları; belli başlı kan hücrelerinin farklı tiplerini ve bu hücrelerin fiziksel özelliklerini bize açıklar. Tam kan sayımı belli başlı tıbbi cihazlarla otomatik olarak yapılabileceği gibi imkân olmayan durumlarda çeşitli ayırt edici maddelerle veya mikroskopla manuel olarak da gerçekleştirilebilmektedir.
Kan hücrelerindeki bazı anormal durumlar, mikroskop atında detaylı incelemeyi gerektirebilir. Bu inceleme periferik yayma ile gerçekleştirilir. Yani “lam” ismi verilen mikroskop camına bir damla kan damlatılır ve o kan camın üstüne ince bir tabaka halinde yayılıp kurutulur. Sonrasında ise aranan hücreyi belirgin hale getiren özel boyalar ile bu tabaka boyanır. (Örneğin eritrosit belirteci ya da lökosit belirteci ile boyanabilir.)Boyalarla belirginleşen bu hücre gruplarının şekilleri, bir klinik laboratuar uzmanı tarafından incelenip değerlendirilir.
Eklenecek diğer bilgiler ile birlikte mikroskop altında gözlenen bu hücre grupları hakkındaki tüm bilgiler raporlanarak doktora iletilir. Doktor ise bu sonuçlar ve değerlendirmeler ışığında tanı koyarak incelenen hücrelerin tipine ve hastalığın seyrine göre bir tedavi planı oluşturur.
Tedavi sürerken ya da tedavi bittikten sonra doktorun takdir gördüğü düzenli aralıklarda tam kan sayımı testi tekrarlanır. Böylelikle tedavinin nasıl sürdüğü anlaşılır. Tedavisi biten ve iyileşen hastaların ise tekrardan bu hastalıkla yüzleşme ihtimali göz önünde bulundurularak, belli aralıklarda bu teste yönlendirilir. Böylelikle durum her daim kontrol altına alınmış olur.
Tam kan sayımı testi için koldaki damarlardan, parmak ucundan ya da topuktan kan alınabilmektedir.
- Bir önceki yazımızda Lösemi hastaları nelere dikkat etmesi konusundan bahsettik. Okumak için Lösemi hastaları nelere dikkat etmelidir yazısını okuyabilirsiniz.
- Bir sonraki yazımızda ise, Formül lökosit konusunu ele aldık. Okumak için Formül lökosit yazısını okuyabilirsiniz.
2 Yorum
Eozinofil düşüklüğü nedir? Eozinofil düşüklüğü sebebi nelerdir?
[…] oranının tam kan sayımı testinde düşük görülmesi aslında beklenen bir durumdur. Her şeyin yolunda olduğunu […]
4 Aralık 2023 - 22:41Bazofil yüksekliği nedir? | Bazofil yüksekliği sebepleri nelerdir?
[…] bazofil üretmesini uyarabilir. Bazofiller bu yeni durumla baş etmeye çalışır. Bu dönemde tam kan sayımı testi yapıldığında BAS oranı yüksek çıkabilir. Hemolitik anemi genetik sebeplerden, kemik […]
4 Aralık 2023 - 22:43