Nötrofil kan sayımı testi neden yapılır?

Başlıklar

Kişiler bazı sağlık sorunları yaşadığını ya da hayat kalitesinin bilinmeyen sebeplerle bozulduğunu düşündüğünde doktora başvururlar ve genelde ilk yapılan tetkik ise tam kan sayımı testi olur. Kan içerikleri vücudun sağlık durumu hakkında ciddi ipuçları verir. Nötrofiller beyaz kan hücrelerinin tiplerinden birisidir. Vücudun bağışıklık sisteminin ne denli sağlam olduğunu, vücutta enfeksiyon olup olmadığını nötrofil değerlerinden anlayabilmek mümkündür.

Örneğin nötrofil değerlerinin yüksek çıkması, vücutta bir enfeksiyon etkeni ya da bir iltihap olabileceğini akıllara getirir. Kan tahlillerini edinen alanında uzman doktor, hastanın şikâyet yaşadığı vücut bölgesine göre ve genel belirtilerine göre uygun branşlara tetkikler için yönlendirmektedir. Böylelikle nötrofil değerlerinin neden yükseldiğini ya da neden düştüğünü anlamak mümkün olur.

Hastanın kullandığı ilaçlar ve yaşam tarzı da nötrofil değerlerini etkileyebilir. Bu yüzden hasta bu ilaçlardan uzaklaştırılarak ya da kötü alışkanlıklardan uzak tutularak haftada bir kan tahlili yapılır, bir süre takip altına alınır ve değişimler incelenir. Bir değişim yoksa “kemik iliği biyopsisi” gibi daha ileri tetkik yöntemlerine varana kadar altta yatan sebep araştırılır. (Kemik iliği biyopsisi: Kemik iliği dokusundan parça alınması işlemidir. Alınan parçalar patoloji laboratuarında incelenir ve kesin tanı elde edilir.)

Her laboratuarda nötrofil referans aralıkları birbirinden farklı olabilir. Bu aralıklar her laboratuarın kendi geniş çaplı araştırmasına göre belirlenir. Nötrofil kan sayımı testi sonuçları şu faktörlerden etkilenebilir:

HIV virüsü edinmiş olmak (Bu virüs bağışıklığa negatif etki eden bir virüstür. Nötrofil değerlerinin düşmesine ve bağışıklık zafiyetinin oluşmasına sebep olabilmektedir. Bu zafiyetin ne boyutta olacağı tamamen HIV virüsünün vücuttaki aktivasyonuna göre değişir.)
Kanser ya da hormon tedavisi alıyor olmak (Örneğin kortikosteroid içerikli ilaçlar almak, kemoterapi seanslarına girmek ya da radyoterapi almak gibi…)
Gebelik (Hormonların etkisi ile nötrofil seviyesi artabilmektedir.)
Genetik yapının sıra dışı olması (Nötrofil değeri yüksek ya da düşük çıksa bile o kişinin genetik yapısı için o değerler normal olabilmektedir.)
Yaş ve cinsiyet durumları (Yaş aralıklarına göre nötrofil değerleri oldukça farklı olabilmektedir. Örneğin erişkinlerde çok yüksek sayılabilecek nötrofil değerleri yeni doğanlarda normal kabul edilebilir. Yapısal ve hormonal farklılıklardan dolayı nötrofil değerleri cinsiyete göre de değişebilir.)
Cerrahi müdahale görmüş olmak (Özellikle ameliyattan hemen sonra nötrofil değerleri yüksek çıkabilir. Ameliyat sebebi ile komplikasyon gelişmemesi için vücut otomatik olarak nötrofil değerlerini arttırarak ameliyatlı vücut bölgesine gönderir ve enfeksiyon durumlarının önüne geçmeye çalışır.)
Enfeksiyon geçiriyor olmak (Bu tür durumlarda beyin alarma geçerek kemik iliğinin nötrofil üretmesini kimyasal olarak uyarır. Nötrofiller enfeksiyon etkenleri ile mücadele etmek için vardır. Diğer bağışıklık elemanları devreye girene kadar mücadeleye tam gaz devam eder.)

Nötrofil normal değer aralıkları nelerdir?

Kanda nötrofil değerleri her yaş grubunda farklı referans aralıklarında değerlendirilir. Bu aralıklar mcL (mikrolitre) cinsinden ölçülmektedir. Diğer kan değerlerinde olduğu gibi nötrofil referans aralıkları da geniş çaplı araştırmalar ile belirlenmiş olup “yaklaşık değerler” içerir. Farklı yaş gruplarında nötrofil değer aralıkları şu şekildedir.

Yetişkinlerde: 1500-8000 mcL
Çocuklarda: 1000-8000 mcL
Yenidoğan bebeklerde: 6000-26000 mcL
1 haftalık bebeklerde: 1000-10000 mcL
6 aylık bebeklerde: 1000-8500 mcL

Bebek anne karnındayken annede stres oluşabilir ve bu durum stres ile alakalı hormonların artmasına sebep olur. Bu hormonlar ise yenidoğan bebeğin kanında normal aralığın üstünde nötrofile sebep olabilir. Riskli gebelikler de buna sebep olabilir; ancak genelde bebek doğduktan yaklaşık 1 hafta sonra nötrofil değerleri normale döner.

Bir önceki yazımızda Nötrofil konusunu ele almıştık. Okumak için Nötrofil nedir yazısını okuyabilirsiniz.
Bir sonraki yazımızda ise, Nötrofil değerlerini etkileyen hastalıkların neler olduğundan bahsettik. Okumak için Nötrofil değerlerini etkileyen hastalıklar nelerdir yazısını okuyabilirsiniz.