Başlıklar
Hemoglobin yüksekliği nedir?
Normal kabul edilen hemoglobin aralığının üstünde seyreden hemoglobin değeri, hemoglobin yüksekliği olarak ifade edilir. Hemoglobin eritrositlerin (kırmızı kan hücrelerinin/alyuvarların) yapısına katılan ve kana kırmızı rengini veren bir proteindir. Demir elementinden oluşur.
Kanın kırmızı renk almasının asıl sebebi de demirdir. Kemik iliğindeki bir sorundan ya da diğer bazı vücut fonksiyonlarında oluşan anormal durumlardan dolayı vücutta gereğinden fazla kırmızı kan hücresi üretilebilir; dolayısıyla hemoglobin çok yüksek bir seviyeye çıkabilir. Bu durum kanın normalden çok daha kalın olmasına sebep olur.
Kanın kalın olması lüzumsuz pıhtılaşmalara, damarlarda tıkanmalara; bunun sonucunda ise kalp krizi, beyin kanaması ya da felç gibi durumların oluşmasına sebep olur. Derhal fark edilmez ve tedavi edilmezse ölümcül sonuçlar doğabilir ya da en iyi ihtimalle kalıcı hasarlar bırakabilir.
Hemoglobin yüksekliği sebepleri
- Ağır ve aşırı egzersiz yapmak(Egzersiz vücudun çok fazla oksijene ihtiyaç duymasına neden olduğundan kemik iliği daha fazla kırmızı kan hücresi üretir. Kırmızı kan hücresindeki hemoglobinlerin oksijen bağlama özelliği sayesinde akciğerdeki oksijenler hemoglobin ile birlikte diğer tüm doku ve organlara taşınır.)
- Tütün ürünleri kullanmak (Tütün ürünleri kandaki oksijen seviyesini düşürdüğünden dolayı kemik iliği daha fazla kırmızı kan hücresi üreterek bu oksijen açığını kapatmaya çalışır. Bu yüzden sigara, puro ya da diğer tütün ürünlerini kullananların kanları daha koyu olmaktadır. Ayrıca bu ürünler bırakılsa bile hayat boyu vücutta oksijen eksikliği yaşanması ihtimali vardır.)
- Yüksek rakımlı yerlerde yaşamak (Deniz seviyesinden yukarılara çıkıldıkça oksijen molekülleri dağınıklaşmaya başlar ve ortamdaki yoğunluğu seyrelir. Bu da her nefes alışımızda akciğerlerimize daha az oksijen girmesine sebep olur. Haliyle kemik iliği vücuttaki oksijen açığını kapatmak için daha fazla kırmızı kan hücresi üreterek hemoglobinlerin daha fazla oksijen bağlamasını sağlar. Yüksek yerlerde doğru nefes tekniğini kullanmak şarttır. Ancak bu şekilde oksijen en verimli şekilde vücuda alınabilir.)
- Ateşli hastalığa yakalanmak (Enfeksiyon ya da iltihap gibi durumlar ateş yükselmesine sebep olur. Ateş yükselmesi, savunma mekanizmasının hızlı bir şekilde çalıştığını gösterir. Kan hücreleri de savunma mekanizmasının en önemli parçasıdır. Bu yüzden kemik iliğinden bol miktarda kan hücresi üretilir. Sonuçta kanda lökosit, eritrosit ve trombosit oranı artar. Eritrosit oranının artması, hemoglobin oranının da artması demektir.)
- Şiddetli ve aşırı kusma (Tansiyonun dengesizleşmesine, vücudun bitkinleşip oksijen seviyesinin düşmesine neden olan bir durumdur. Vücut kendini toparlayabilsin diye kemik iliği kırmızı kan hücresi üretimini arttırabilir.)
- Akciğer hastalıkları (Akciğerdeki tüm hastalık ve enfeksiyon çeşitleri vücudun savunma mekanizmasını uyararak kemik iliğinin daha fazla kan hücresi üretmesine sebep olur. Bu da hemoglobin yüksekliği)
- Dehidrasyon (Vücudun susuz kalması durumunu tanımlar. Ateş, kusma, sıcağa maruz kalma, hızlı nefes alıp verme, aşırı terleme ve sık idrara çıkma gibi durumlar vücudu susuz bırakabilir. Bu da vücudu alarma geçirebilir ve daha fazla kan hücresi üretimi gerçekleşebilir. Dehidrasyon yaşanmaması için oturarak bol su içmek gerekir.)
- Polisitemi vera (Kemik iliğinde kontrolsüzce eritrosit yani kırmızı kan hücresi üretilmesine sebep olan bir kan hastalığıdır. Bu hastalığın ne sebeple oluştuğu bu gün bile tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı araştırmalar bu durumun genetik bir mutasyondan kaynaklandığını açıklamaktadır.)
- Lösemi (Kan kanseri ya da kemik iliği kanseri anlamlarına da gelir. Kemik iliğinin anormal çalışmasına sebep olduğundan HGB oranını yükseltebilir ya da düşürebilir. Ayrıca lösemi tedavisi de kan değerlerini bozabilmektedir.)
Hemoglobin değerinin yüksek çıkması tek başına bir soruna işaret etmez. En basit bir stres durumu bile bu seviyeyi arttırabilir. Doktor diğer kan değerlerine bakarak ve hemoglobin yüksekliği ile bağlantılı olabilecek organların tetkiklerini isteyerek bütünsel olarak değerlendirme yapacak ve ona göre tanı koyup tedavi uygulayacaktır.
- Bir önceki yazımızda Hemoglobin düşüklüğü konusunu ele almıştık. Okumak için Hemoglobin düşüklüğü yazısını okuyabilirsiniz.
- Bir sonraki yazımızda ise, Lenfosit konusundan bahsettik. Okumak için Lenfosit nedir yazısını okuyabilirsiniz.